Cerkiew św. Mikołaja w Żelichowie
21 -22 czerwca 2014 r. już po raz trzeci odbyły się Dni Otwarte Żuławskich Zabytków. W trakcie dwóch dni można było zobaczyć 30 wyjątkowych i charakterystycznych dla krajobrazu kulturowego Delty Wisły miejsc, które zazwyczaj niedostępne są do zwiedzania dla przeciętnego człowieka. Wśród nich pojawiły się domy podcieniowe w Trutnowach, Marynowach, Żelichowie / Cyganku, wiatraki w Drewnicy i Palczewie oraz mennonicka nekropolia w Stogach. Nie zabrakło również wycieczek z przewodnikiem m. in. po Nowym Dworze Gdańskim.
Jedną z największych atrakcji było zwiedzanie świątyń znajdujących się na szlaku gotyckich kościołów na Żuławach. Wśród nich nie mogło zabraknąć naszej cerkwi. Już 21 czerwca w TVP Gdańsk można było zobaczyć wywiad z ks. Pawłem Potocznym, który zachęcał wszystkich chętnych do zwiedzania tej niezwyklej budowli pochodzącej z połowy XIV wieku. Od godziny 22:00 można było zaś podziwiać niezwykły spektakl tańca i ognia w scenerii świątyni i domu podcieniowego. Podświetlona lampami cerkiew św. Mikołaja robiła niesamowite wrażenie. Wzbudzała do refleksji i rozmyślań o przeszłości, o której opowiadać miano następnego dnia.
22 czerwca tuż po nabożeństwie Kościół można było zwiedzać wraz z przewodnikami. Byli nimi historycy Katarzyna i Łukasz Kępscy oraz proboszcz parafii ks. Paweł Potoczny. Grupa 20 osób, które zdecydowały się tego dnia na przybycie do Żelichowa/Cyganka miała okazję wysłuchać historii nie tylko samej świątyni, ale również ludzi, którzy do niej uczęszczali. Duże zainteresowanie wśród zwiedzających wzbudzały również sprawy związane z obrządkiem grekokatolickim oraz społecznością ukraińską zamieszkującą tereny powiatu nowodworskiego. Zwiedzający mieli także okazję zapoznać się z dwoma wystawami, które od niedzieli można oglądać w naszej świątyni. Pierwsza z nich «До Світла Воскресіння крізьтерни катакомб» omawia losy cerkwi grekokatolickiej w okresie komunistycznym. Nie zabrakło w niej również wątków bezpośrednio związanych z parafią p. w. św. Mikołaja. Na jednym z paneli przedstawiony jest jej pierwszy proboszcz ks. Mirat Bazyli Hrynyk, represjonowany przez komunistyczne władze.
Druga wystawa to wycieczka po przeszłości naszej świątyni. „Dawniej i dziś. Muzyka w tradycjach Kościoła Katolickiego” to zbiór śpiewników, nut, ręcznych zapisek przedwojennych organistów z parafii Tiegenhagen. To wyjątkowy spacer po świecie muzyki i życia ludzi, którzy kilkadziesiąt lat temu modlili się w naszej cerkwi.
Organizatorami Dni Otwartych Żuławskich Zabytków było Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego – Klub Nowodworski. Wszystkim, którzy w niedzielne popołudnie odwiedzili naszą świątynię i wzięli udział w spacerze po jej przeszłości, ale również teraźniejszości bardzo dziękujemy i zapraszamy ponownie.
Łukasz Kępski
